William Horatio Bates 1885 yılında Newyork Columbia Üniversitesi Tıp fakültesi’nden operatör doktor olarak mezun olduktan sonra 1886-1891 yılları arasında göz üzerinde uzmanlığını tamamlamış sıra dışı bir doktor. Mevcut sistemle sürekli çatışma içinde kalmış, sorgulayıcı bir bilim adamı.

Dr. Bates, geleneksel tıbbın( o zamanlarda modern tıp deniliyormuş) göz alanında uygulamalarından oldukça rahatsız olur ve kendi araştırmalarına yönelir. Mesela Akomodasyon(gözün uzak yakın uyumu) teorisinin hala geçerli olan yaklaşımına göre  bakılan nesneye uyum sürecinde lensin esnekliği ve eğriliği görüntüyü bozan en önemli ve hatta tek etkendir. Yani, göz küresini tutan, kirpik altı ya da yüz kasları gibi diğer kas grupları dikkate bile alınmaz. Hastaların yakın ve uzak nesneler arasında gidiş gelişlerinin görüntüleri bir miktar iyileştirebiliyor olması kafasını daha da karıştırır Dr. Bates’in. Uzak yakın nesnelere bakıp onları rahatlıkla seçebiliyor olmaları akomodasyon teorisini çökertir.

Bir nesneye bakarken oluşan uyum veya intibak diyebileceğimiz akomodasyon teorisinin yanlışlıkları olduğuna şiddetle inanan Bates, reçete edilen gözlüklerin de bu yanlışlığı sürdürdüğünü fark eder. Mademki bu gözlüklerin lensleri doğru şekilde reçete ediliyor, nasıl oluyor da görüş daha da bozulmaya devam ediyor ve hastaya bir süre sonra bu gözlükler yetmiyor diye kafa yormaya başlar.

Bates Columbia üniversitesindeki bölüm başkanıyla şiddetli tartışmaların içine girer ve kendi yolunu çizmek üzere okuldaki görevini terk eder. Binlerce göz üzerinde çalışmakla kalmaz, hayvanların da gözlerini yakından inceler. Tek güvendiği alet o yıllarda kullanılmaya başlayan Retinoskoptur. Ancak retinoskopun doğru bir veri elde edebilmesi için gözlerin sabit kalması gereklidir: “ileri bakın lütfen”. Oysa insan gözü her yere bakmak üzere tasarlanmıştır.

1920 yılına gelindiğinde Bates’in yakın görüşü yaşından dolayı bozulmaya başlar. Bates göz kaslarını çalıştıran bazı egzersizler yaparak görüşünü geri kazanır. Böylelikle presbiyopi, yani yaşla ortaya çıkan yakın görüş sorunun da bir çözümü olduğunu bulur.

Bates, görmenin öğrenildiğini iyi bilen doktorlardan olduğu için geleneksel tıpla çatışmaya başar. Doğduğumuz anda net göremediğimizi, zamanla göz küresinin(sklera) bombelenmeye başladığını, görme sistemininse en az 2 yıl içinde tam anlamıyla yerine oturduğunu düşünerek görmenin yeniden öğrenilebileceği teziyle artık bir şeyleri düzeltmek için harekete geçer.

Bates Yöntemi

Bates, kendisine yalan söyleyen bir küçük kızdan hareketle geçici miyopla ilgili bir makale yayınlar. Tedirgin, kuruntulu ruh haline sahip insanların uzak görüşlerinin bozulduğunu fark etmiştir çünkü. Bates asıl darbeyi tüm yargılara bu noktada vurur. Bates’e göre göz küresi sürekli aynı şekli korumaz. Bazı durumsal gerginliklerin küreyi gerdiği, sakinlikle beraber rahatlattığını öne sürer. Zihin körleşebilir ya da tembelleşebilir mi diye sorgular.  Dış dünyada olup, bitenler gözlerin onarılmasını sağlayabilir ya da gözlerde gerginlik, kuruluk ya da yaşarma gibi sorunlar yaratabilir mi? Zihinsel gerginlikler görmeyi nasıl etkiler?

Bates, artık insanlara yardımcı olabilmek için Bates Yöntemi adıyla üç ana alana yönelen bir egzersizler sistemi geliştirir:

1. Zihinsel zorluklar
2. Kötü görme alışkanlıkları
3. Gözlük kullanmak

Bates, Newyork’taki ihtisas hastanesinde diğer hekimleri de etkilemeye başlar kısa zamanda. Öyle ki hem doktorlar kendi gözlüklerini çıkartırlar, hem de hastalarını tedavi etmeye başlarlar. Enstitünün başkanı olan Dr. Rossa zaten kabullenmediği uygulamaları sonlandırmak için 1891 yılında Bates’in işine son verir.

Yıl 1896 olduğunda Bates çalıştığı bir başka hastaneden istifasını vererek ayrılır. Artık amacı daha deneysel çalışmalara imza atmaktır. 1902 yılında Kuzey Dakota’da ilkokul öğrencilerine miyoptan kurtaracak egzersizleri öğreterek pek çok başarıyla imza atar.

1910 yılında Newyork’a geri döner. Harlem hastanesinde doktorluk yapmaya devam eder. Kısa süre sonra Newyork’taki bazı devlet okullarında öğrencilere Bates metodu miyoptan korunmaları amacıyla öğretilmeye başlar. Bates metodunun yayılmasında büyük emeği geçen ve 1928 yılında evlendindiği Emily Lierman ile ortak çalışmaların altına imza atar. Birlikte ücretsizz klinik günleri düzenleyerek pek çok hastayı sağlıklarına kavuştururlar.

Bates 1886-1923 yılları arasında çoğu Newyork Medical Journal’da olmak üzere 30 tıbbi makale yayınlar. Bunların yarısını daha sonra yeniden derleyip yeniden basım adıyla küçük bir kitap yayınlar. İlk kitabı 1891’de miyoptan kurtulmakla ilgili olan Bates 1918’de görüntülerin kornea, iris, lens ve skleradaki yansılamaları hakkında ikinci bir kitap daha yayınlar. 1919 yılında görmeye yardımcı olan hatıralar yayınlanır.

1919’da daha iyi bir görüş konulu bir aylık dergi(better eyesight maganize)yayın tam 11 yıl sürer. 1920 yılında ise gözlüksüz mükemmel görüş kitabını yayınlar. 1931 yılında yaşanan kolera salgınında yaşama veda eder. Emily ise plarının ve görüşlerinin yayılması için çalışmaya devam eder.

Doktor Bates, yakın ve uzak görüş sorunları dışında, katarakt, astigmat, göz kaymaları, göz tembelliği, hatta göz tansiyonu ve körlük(yanlış okumadınız) gibi pek çok rahatsızlığı iyileştirecek bir yöntem geliştirmiş olduğu için optik sektörünün de baskısıyla meslekten ihraç edilmek için uğraşılmış kişilerden. Sektör bunu başarmış olmasına rağmen Bates inatla Harlem’deki özel kliniğinde hastalara bakmakta inat eder.

Bates’in ölümünden sonra yayınlarının neredeyse tümü piyasadan, kütüphanelerden toplatılıp ortadan kaldırılmış. Ulaşılamayanlar ise çok uzun yıllar sadece bazı kişilerin arşivinde duruyor.

Neden haberimiz yok sorusunun galiba cevabı da buralarda yatıyor. Çünkü yöntem basit ve tam anlamıyla bir ‘kendi başına yap’ tekniği olduğu için bu işten para kazanmayı amaçlayan meslek grupları için oldukça tehlikeli.

Doktor Bates 1927 yılında çıkan daha iyi görüş(Better eyesight) kitabının mükemmel görüş kısmında üç şeye dikkat çekiyor.

1. Pek çok kör insan iyileştirilebilir
2. Görme kusurları işlevlerle bağlıdır bu yüzden düzeltilebilir
3. Bazı şekil bozukluklarından oluşan görme kusurları vardır

Bunun için de üç şeyin alışkanlığının önemine dikkat çekiyor:

• Sık sık gözlerinizi kırpıştırın
• Sürekli bir şeyden bir başka şeye bakın. Bir yere sabitlenmeyin
• Bir yolda yürürken yerin size doğru geldiğini hayal edin, etrafınızdan objelerin aktığını fark edin.

BU MEKTUBU DİKKATLE OKUYUN:

Sevgili Doktor Bates,

12 yaşındaki öğrencim sevgili Edith Collins’in sokakta yaşayan bir kör adam için yaptıklarını size yazmaktan kendimi alamadım.

Adamın gözleri oldukça çukurdu. Edith adama avuçlama yapmasını ve güneşlenme tekniğini öğretti. Adamı barakasında haftada iki kez ziyaret etti. Adam bu ziyaretlerde çoğunlukla hasta ve yatar haldeydi ancak yine de güneş ışığını gözlerine aldı.

Yavaş yavaş gözleri öne doğru çıkmaya başladı. İnançla avuçlama tekniğini yapıp, kendisine verdiğimiz tablonun önünde sallanıyordu. Edith’in de kendisini ziyaret ettiği bir günde bir hemşire tüm bunların saçmalık olduğunu söylemişti. Edith, hemşireye bunların birer zırva olmadığını, 2-3 ay sonra yeniden gelip değişikliği görmesi gerektiğini söyledi.

Temmuz ayı gibi bana anlattığına göre görüşü oldukça düzelmiş olan kör adam birkaç ay içinde büyük yazıları ve onların hemen altındaki bazı kelimeleri seçebilir hale geldi. Bu kişi Edith’in ısrarlı çalışması sayesinde artık başka bir şehir iş sahibi. Küçük bir kızın böyle bir şeyi yapabiliyor olması sizce de müthiş bir şey değil mi? Bence öyle olduğu için size hemen yazmak istedim. 

Mektup 1921 tarihli Better Eyesight Magazine’de yayınlanmıştır.

Doktor Bates’in yüz yıl önce sorduğu soruyu siz de kendinize sorun: Neden?
“Neden doğru görüş için düzenlenmiş lenslere rağmen görüşlerimiz bozulmaya devam ediyor?
İlacın dozu yeterliyse, kalıcı iyileşme için arttırmak mı, azaltmak mı gerekir?”